İptalin Gerekçesi Açıklandı
4 Temmuz 2013
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin, Taksim Yayalaştırma Projesi’nin iptaliyle ilgili gerekçeli kararını Taksim’de bir basın açıklamasıyla değerlendirdi.
İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin Taksim Yayalaştırma Projesi ile Gezi Parkı’na Topçu Kışlası yapımına onay veren 1/5000 bin ile 1/1000 ölçekli Nazım İmar Planlarındaki tadilatları iptal kararının 10 sayfalık gerekçesi iptalin çok kapsamlı olduğunu ortaya çıkardı. Gerekçeli karar özetle şöyle:
KORUMA KURULU VE BEYOĞLU BELEDİYESİNDEN GÖRÜŞ ALINMADI
Bakılan davada, dosyadaki bilgi ve belgeler, mahallinde yapılan keşif sırasında tespit edilen hususlar, bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; Taksim Meydanı ve Çevresine ilişkin Yayalaştırma Projesinin, Taksim Meydanı’nın yoğun taşıt kullanımından arındırılarak meydan vasfının, özellikle yaya kullanımının güçlendirilmesinde ve araç yollarının yeraltına alınmasında kamu yararı bulunduğunun kurul kararında açıkça belirtildiği ancak koruma amaçlı plan yapımında ve değişikliğinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun ve 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre sit alanlarında Koruma Amaçlı İmar planı yapmak, yaptırmak, onaylamak, değiştirmek konusunda asli görevler Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ile Tabiat Varlıkları Koruma Kuruluna verilmesine karşın, Gezi Parkı’nda yapıldığı dönemde dikilen ağaçlar ve diğer peyzaj özellikleri itibariyle Tabiat Varlıkları Koruma Komisyonu’na herhangi bir başvuru yapılıp görüş ve/veya onay alınmadığı, 21.12.2010 onaylı 1/1000 ölçekli Beyoğlu Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı Planın Beyoğlu Belediye Başkanlığı’nca hazırlanmasına karşın plan değişikliği sırasında Beyoğlu Belediye Başkanlığı’ndan görüş ya da onay alınmadığı…
STK’LAR, İSTANBULLULAR VE ESNAFTAN GÖRÜŞ ALINMADI
Bu bölgedeki yaya ve taşıt trafiğinin İstanbul Metropoliten Kent Bütünlüğü içerisinde önemli trafik akslarının bilirkişi raporunda özellikle kurul kararlarında belirtildiği gibi; mevzii planlama yaklaşımlarla değil, makro ölçekte “Ulaşım Mastır Planı” ile çözümlenmesinin gerektiği, sözü geçen yasa ve yönetmelik hükümleri gereği, plan hazırlama süresi içerisinde plan yapılacak alanla ilgili meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, koruma alanı içinde yaşayan hane halkları ile bu alanda faaliyet gösteren işyeri sahipleriyle etkilenen hemşerilerin katılımıyla görüşlerinin alındıktan sonra vizyon hedef ve stratejilerin oluşturulması üzerine taslak planın koruma kuruluna sunulmasının gerektiği, ayrıca uzun yılardır park kullanımına ayrılmış ve 21.05.2009 onanlı 1/5000 ve 21.12.2010 onanlı 1/1000 ölçekli Beyoğlu Sit Alanı Koruma Amaçlı Planlarında “Gezi Parkı” olarak ayrı kullanıma bırakılmış olan alanın kısa bir süre sonra bu fonksiyonunun değiştirilmesine, ancak zorunluluk hallerinde ve yakın bölgede eşdeğer bir alan ayrılması suretiyle yapılabileceği yasal mevzuat gereği olduğu halde bu değişikliğin zorunluluk sebeplerinin hukuken ortaya konulmadığı gibi çevrede eşdeğer bir alanın da ayrılmadığının anlaşıldığı…”
PLAN NOTLARINDAKİ KIŞLA, İMAR PLANINDA YOK
“…yine plan onama sınırı içinde bir alanın “planlamasının” sonradan düzenlenmek üzere ayrılmasının plan kapsamında önemli bir eksiklik olması nedeniyle plan bütünlüğüne olumsuz etkilerinin olabileceği, ayrıca plan notlarında “Taksim Kışlası”yla ilgili hüküm olduğu halde dava konusu planlarda bununla ilgili bir belirlemenin yapılmadığından dava konusu Koruma Amaçlı İmar Planı değişikliklerinin şehircilik ilkeleriyle planlama tekniklerine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
TARLABAŞI’NDA SORUN YOK, SIRASELVİLER DALIŞ TÜNELLERİ DE İPTAL
Diğer yandan, dava konusu Koruma Amaçlı İmar Planı tadilatlarına karşı dava açıldıktan sonra İBB’ce hazırlanan 31.07.2012 tarihli Taksim Meydanı Düzenleme İnşaat Uygulama Projesinin kurula iletilmesi üzerine 2 Numaralı K.V.K.B kurulunun 10.10.2012 gün ve 758 sayılı kararıyla, Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi ile ulaşım akışını düzenlemeyi hedefleyen İsmet İnönü (Gümüşsuyu) Caddesi, Sıraselviler Caddesi- Mete Caddesindeki dalış tünellerinin iptal edilerek trafik akışının zemin düzleminde sağlayan öneri doğrultusunda dava konusu planların revize edilmesine, aynı projede önerilen Tarlabaşı Caddesi ile Cumhuriyet Caddesi’ndeki yoğun trafik akışını zemin altına alan ulaşım projesinin bu kısmının 2863 sayılı Yasa açısından sakıncasının olmadığının belirtilmesi karşısında dava konusu planların İsmet İnönü Caddesi-Mete Caddesi-Sıraselviler Caddesindeki dalış tünellerine ilişkin kısmının bu yönüyle de koruma ilke ve kararlarına uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
KARAR OYBİRLİĞİYLE
Bu durumda 17.01.2012 tarihinde onaylanan “Beyoğlu İlçesi, Taksim Meydanı yayalaştırma projesine ilişkin” 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Plan ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Plan değişikliklerinde şehircilik prensiplerine, koruma kurul kararı ilkeleriyle planlama esaslarına uygunluk bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır. Açıklanan nedenlerle , d ava konusu “Beyoğlu İlçesi, Taksim Meydanı yayalaştırma projesine ilişkin” 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Plan ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Plan değişikliklerinin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 3.614 , 75 TL yargılama gideri ile 660 ,00 TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacı tarafa verilmesine, kullanılmayan 3 4 , 80 TL yürütmenin durdurulması harcının isteği halinde, artan posta avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacı tarafa iadesine, kararın tebliğin i izleyen günden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay temyiz yolu açık olmak üzere 06/06/2013 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
HAKLILIĞIMIZ YARGI KARARIYLA KANITLANDI
Taksim Dayanışması, Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi’ne ilişkin İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin verdiği kararla ilgili Gezi Parkı önünde açıklama yaptı. Grup adına söz alan Peyzaj Mimarları Odası İstanbul Şubesi Sekreteri Başak Özer, Taksim Yayalaştırma Projesi’nin durdurulmasına ilişkin mahkeme kararını okudu.
Özer, “Başlattığımız hukuk mücadelesi sonucunda alınan bu karar, Taksim Dayanışması bileşenleri ve Gezi Parkı sürecinde Taksim Dayanışması’na destek veren tüm yurttaşlarımızca sürdürülen mücadelenin haklılığını kanıtlamıştır. Ülkemiz tarihinde görülen en geniş katılımlı demokrasi, kent ve insan hakları mücadelesinin haklılığı yargı kararıyla bir kez daha ispatlanmış, Tarihi Taksim Meydanı ve Gezi Parkının korunması yargı kararıyla da güvence altına alınmıştır. Kazanımlarımızın takipçisi ve güvencesi olmaya devam edeceğimizi kamuoyuna bir kez daha saygıyla duyuruyoruz” diye konuştu.