/ /

Evrenin ilk feministi: Lilith

13 Aralık 2013

Turgay Özçelik

1001 Roman yayınevi tarafından basılan Lilith isimli çizgi roman, evrenin ilk feministi olarak bilinen Lilith’in adını taşıyor ve onun efsanesinden besleniyor. Söz konusu Yahudi efsanesine göre, Adem’in ilk eşi Havva değil, Lilith. Tanrı ilk insan olarak Adem ile Lilith’i topraktan yaratır ve mutlu bir şekilde yaşasınlar diye cennete yerleştirir. Ancak bir süre sonra Adem ile Lilith arasında anlaşmazlıklar ortaya çıkar. İlişkide her zaman söz sahibi olmak isteyen Adem’e karşı çıkan Lilith, ikisinin de eşit olduklarını savunur ve Adem’in söz sahibi olmasını reddeder. Özellikle cinsel ilişki sırasında Adem’in üstte olmasına, kendisinin pasif durumda kalmasına karşı çıkar. Bunu aşağılayıcı bir durum olarak görür.

Adem kendini üstün gören davranışlarına devam edince Lilith artık birlikte yaşamalarının imkansızlığına karar verir ve Tanrı’nın söylenmemesi gereken adını söyler, böylece kendisine sunulan olanakları reddetmiş olur. Göğe doğru yükselen Lilith’in yeri artık dışlanmış olanların yanıdır. Lilith burada cinlerin kralı Şamael ile ilişki yaşamaya başlar ve bir sürü çocuk doğurur.

lilith 2

Yalnızlığa katlanamayan Adem ise Tanrı’ya yalvararak Lilith’in geri dönmesini ister. Tanrı bu yakarışlara kulak verir ve 3 meleğini Lilith’i ikna etmeleri için dışlanmışların yanına gönderir. Melekler Lilith’e, eğer dönmezse her gün 100 çocuğunu öldüreceklerini söyleyerek onu tehdit ederler. Ancak Lilith Adem’in yanına dönmeyi kabul etmez. Ve melekler söylediklerini gerçekleştirir, Lilith’in çocuklarını öldürürler. Bu duruma çok sinirlenen Lilith, dünyadaki her bebeği öldüreceğine dair yemin eder. Erkek çocuklarını ilk sekiz gün, kız çocuklarını ise ilk 20 gün içinde öldürecektir. Lilith, yaşadığı trajedi sonrasında artık karanlık tarafa, kötülerin olduğu tarafa geçmiştir. Tanrı ise Adem’e, onun kaburga kemiğinden Havva’yı yaratıp hediye eder. Adem’in istediği olmuştur, çünkü Havva onun bir parçasından yaratıldığı için onun üstünlüğüne karşı çıkamaz.

Lilith’in adı yalnızca Yahudi efsanelerinde geçmez, birçok mitoloji ve inanışta dişi şeytan, şeytanın fahişesi, cadı vb. sıfatlarla anılır. Şamanizm temelli Anadolu inanışlarından biri olan, yeni doğmuş bebekleri öldüren “al karısı” isimli yaratık da Lilith efsanesinin bir başka versiyonudur. Erkeğin iktidarına karşı çıkan, onunla eşit olduğunu öne süren Lilith artık lanetlenmiştir. Bundan sonra karşı çıkan, isyan eden her kadın cadılıkla, şeytanın işbirlikçisi olmakla suçlanmış; Lilith sıfatı kötücül bir anlamla onlara layık görülmüştür.

Lilith isimli çizgi karakterini ortaya çıkaran isim Luca Enoch. Enoch’un yazıp çizdiği Lilith, İtalya’da Bonelli Comics imzasıyla yayınlanmaya devam ediyor. Çizgi roman, insan neslinin ortadan kalktığı bir zaman diliminde geçiyor. Triacanto isimli bir virüs, uzun yıllar boyunca portörler(taşıyıcı) aracılığıyla insanlar arasında çoğalarak sonunda tüm insanlığı ele geçirmiştir. İnsanlığın bu kıyameti, ancak geçmiş zaman dilimlerine yolculuk yapıp, Triacanto’nun portörlerini yok ederek engellenebilir. Triacanto’nun egemenliğinden yer altına saklanarak kurtulan insanoğlu, portörleri yok etmek amacıyla bir kurtarıcı yaratır. Sırf bu amaçla eğitilip yetiştirilen bir genç kız, çeşitli zaman dilimlerine yolculuk yapacak ve bu virüsü durdurmaya çalışacaktır. Bu genç kızın adı Lyca’dır, ama bir süre sonra bu isim yerine Lilith adını kullanmaya başlayacaktır.

lilith 3

Lilith’e bu zaman yolculukları boyunca bir yol gösterici eşlik eder. İnsanları göremediği, yalnızca Lilith’in gördüğü bu yol gösterici kedi ile köpek karışımı bir görünüme sahip olan “Kara”dır. Kara, Lilith ile düşünce gücüyle iletişim kurabilmekte, yeri geldiğinde uçarak onu bir yerden bir yere götürmekte, zaman zaman da onunla birlikte dövüşmektedir. Lilith, seyahat ettiği zaman dilimlerinde, o yere ait dil, kültür vb. bilgileri bir böcek yardımıyla edinmektedir. Böcek, Lilith’i ısırarak ona gerekli tüm bilgileri enjekte etmektedir.

Lilith, insanlığı Triacanto felaketinden kurtarmaya çalışırken, bir yandan da 2. Dünya Savaşı, Troya Savaşı vb. tarihi olaylara tanıklık etmektedir. Genellikle erkeklerin öne çıktığı bu uğrak noktalarında, hem onlarla, hem de Triacanto ile mücadele etmektedir Lilith. Ve aynı efsanedeki Lilith gibi, taşıdığı misyon nedeniyle her macerada daha karanlık, acımasız, kötücül bir karaktere doğru dönüşmektedir.

Lilith’i Türkçe’ye kazandıran 1001 roman, 3 maceradan oluşan ilk cildi Eylül 2011’de yayınladı. Çevirisini Emel Altan Ege’nin yaptığı Lilith, her bölümde farklı bir zaman-mekan kurgusuna sahip olduğu için oldukça sürükleyici. Tarih ile bilimkurguyu buluşturan hikaye örgüsü, çizgi roman meraklılarının ilgisini çekecektir. Henüz okumadıysanız, Lilith’in mücadelesine tanık olun mutlaka…

 


Yorumlar(0)