(A)sosyalleşme mekanı AVM’ler
31 Temmuz 2013
Yükselerek devam eden AVM’ler artık şehirlerin içinde boy göstermektedir.
Yıllar önce AVM adını ilk duyduğum zaman bana çağrışım yaptığı şey; alışverişin artık bir nevi “av”a dönüştüğü için av merkezi anlamını gizleyerek alışveriş merkezi anlamına geldiğini söylemeleriydi.
“Alışveriş” tarihsel süreçte sürekli kendini göstermiştir. Paranın bulunmasından önce takas, paranın bulunmasından sonra ise alışveriş kendini nakde çevirmiştir. Her türlü değişime, gelişmeye rağmen sürekli artarak devam etmiş olan alışveriş kültürü günümüzde alışverişin başlangıç noktası olan çarşı anlayışından çıkıp üstü kapalı ve renkli ışıklarla süslü “AVM” anlayışına girmeye başlamıştır. Yükselerek devam eden AVM’ler artık şehirlerin içinde boy göstermektedir.
Bu durumdan rahatsız olanların yanında keyif duyanlarda yok değil.
AVM’leri dostlarıyla buluşma mekanı haline getiren bir çok insan yok değil mi?
Arkadaşları ile AVM’lerde buluşan Gülistan Hanım’a kulak verirsek; “AVM’leri çoğunlukla can sıkıntısından tercih ederim. AVM’leri tercih etmemdeki en büyük nedenlerden bir tanesi de aradığım ürünlerin çoğunu bir arada buluyorum. Çalışan bir bayan olduğumdan dolayı ne kadar az yorulursam o kadar mutlu olurum. Bununla beraber sanal dünyanın hayatımızın bir parçası olmakla beraber samimiyet, dostluk, beraberlik yavaş yavaş ortadan kalkmaya başladı. Aradığımız ürünleri internetten satın alıyoruz, arkadaşlarımızla internetten görüşüyoruz. Sosyal medya deniliyor; aslında bizi asosyalleştiriyor. Bununla birlikte aynı durum AVM’lerde de söz konuş olmuş durumda ürünü alıp oradan uzaklaşıyoruz. Karşımızdaki satıcıyla bir sohbetimiz olmuyor, bir sıcaklık kurulmuyor. Bu da bizi iletişim eksikliğine doğru sürüklüyor.”
AVM’lerin artık bağımlılık yaptığını dile getiren Nur Hanım AVM’leri tercih etmesinde ev hanımı olmasını vurguladı:
“Ev hanımı olduğum için zamanım kısıtlı oluyor. Manava ayrı Kasap’a ayrı gitmektense hepsini bir arada bulabileceğim alışveriş merkezlerini tercih ediyorum. Bununla birlikte zamandan tasarruf ederek kendi kişisel ihtiyaçlarımı da karşılıyorum. Ben alışveriş merkezlerinin insanları asosyalleştirdiğine inanmıyorum aksine ev hanımları için vazgeçilmez bir mekân olduğuna inanıyorum. İnsanlarla iç içe olduğumuz alışveriş merkezleri sosyalleşmek için ideal bir yer haline gelmiş durumda.”
AVM’leri tercih ederek hayatını rutinleştirmekten kurtardığını ifade eden üniversite öğrencisi Mahmut: “Ayda 3 veya 4 kez AVM’leri tercih ederim. AVM’leri genelde anlamına uygun olarak alışveriş yapmak için kullanırım. İstanbul’da olmanın verdiği avantajla başta Kapalıçarşı olmak üzere diğer tarihi çarşılarımızı da gezmekten büyük keyif duyduğumu belirmek istiyorum. Fakat yeni yapılarda AVM’lerin olması insanları kesinlikle asosyalleştiren bir yola doğru sürüklediğini de göz önünde bulundurmak gerekir.”
AVM’nin kendisi için muhteşem 3’lü anlamına geldiğini söyleyen Murat ise şunları söyledi:
“AVM benim için alışveriş, sinema ve eğlence 3’lüsünden oluşmaktadır. Eskiden pasajlar daha çok tercih ediliyordu, âmâ gördüğünüz gibi teknoloji ilerledi her şey farklı oldu. İnsanlar artık AVM ’de vakit geçirmeye başladı, çünkü istedikleri her şey biraz pahalı da olsa var, hem bana göre çarşıda satılan ürünlerden daha kaliteli. Pasajda ise daha tercih edilmeyen markalar var şuanda. Bunun için ben AVM derim. Ayrıca orada sinemalar, etkinlikler ve imza günleri gibi çeşitli aktiviteler gerçekleştiği için insanları fazlasıyla sosyalleştiriyor. Ayrıca yeni yapılarda karşılaştığımız AVM’ler de AVM kültürüne farklı bir boyut kazandırmış durumda. Bunun nedeni ise kadınlarında artık erkekler kadar iş hayatına atılmasıyla beraber ortaya çıkan zaman eksikliğinden kaynaklandığını düşünüyorum.”