Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi Son Durum
19 Ekim 2015
En son soracağımız soruyu baştan sorarak başlayalım…
Şuan hali hazırda yapı devam eden taksim meydan projesinin bittikten sonraki hali tüm İstanbuul’lular merakla bekliyor. Sonuç, doğayla bağı kopmamış, yeşile saygı duyan, nefes alabilen bir İstanbul mu? Yoksa betona yenik düşmüş modern İstanbul mu? Hep beraber göreceğiz. Şimdi Taksim Meydan Projesinin başlangıcından bugüne kadar olan sürececine bir göz atalım…
Haziran 2011- 12 Haziran genel seçimleri öncesi Başbakan, Taksim Projesini açıkladı. Taksim projesinin, Başbakan Erdoğan’ın belediye başkanlığı dönemindeki düşünceleri dikkate alınarak ve günümüz ihtiyaçlarına göre hazırlandığı belirtildi.
Başbakan Erdoğan’ın önceki gün açıkladığı Taksim Topçu Kışlası’nı yeniden inşa projesi, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın desteklediği ‘Hayal-et Yapılar’ adlı sergi ve kitap projesinden alıntı çıktı.
Eylül 2011- İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi Taksim Yayalaştırma Projesini kabul etti.
Şubat 2012- Taksim Yayalaştırma Projesine karşı sendikalar, odalar, siyasi partiler, çevre örgütleri ve dernekler Taksim Dayanışması’nı kurdu.
Haziran 2012- TMMOB Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası ve Peyzaj Mimarları Odası, projenin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açtı.
Eylül 2012- Taksim Meydanı’nın araç trafiğine kapatılarak yayalaştırılmasını amaçlayan “Taksim Meydanı Düzenleme İnşaatı” ihalesi Kalyon İnşaat’ın kazanmasıyla sonuçlandı.
Ekim 2012- Taksim Meydanı Yayalaştırma Çalışmalarına Başlandı.
Kasım 2012- Taksim Yayalaştırma Projesi ile ilgili önceden yeterli bilgilendirmenin yapılmaması hayatı olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Taksim’deki tüneli 8 ayda bitirmeyi hedefleyen firma kurul kararı gereği iş makinelerini durdurarak, inşaat alanı önce elle kazacak.
Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş, Taksim Meydanı’na yapılacak Topçu Kışlası’nın içine yerleştirilecek olan buz patenini projesinin devam ettiğini açıkladı.
Taksim yayalaştırma projesinde cumhuriyet caddesine yapılacak tünel için iş makineleri bu sabahtan itibaren kazmaya başladı.
Yayalaştırma çalışması için Taksim Meydanı’na çıkan engelli asansörü süresiz olarak kapatıldı. Tekerlekli sandalyeyle Taksim’de metrodan inip meydana çıkılması bir saat sürdü.
Yayalaştırma projesinin hayatı felç ettiği Taksim’de meydan ile Cumhuriyet Caddesi girişine yapılan 70 metrelik üst geçit açıldı.
Aralık 2012- Topçu Kışlası inşaatının başlatılmaması ve Gezi Parkı’nın korunması için toplanan 46 bin 500 imza kurula teslim edildi. Projeye halen onay vermeyen kurulun, kararı bekleniyor.
Ocak 2013- Topçu Kışlası Projesi, II Numaralı Koruma Kurulu’nca “kamu yararına aykırı” denerek reddedildi.
Şubat 2013- Taksim Gezi Parkı’nı Asker Ocağı Caddesi üzerinden karşıya bağlayan ve Prof. Henri Prost tarafından tasarlanan 70 yıllık yaya köprüsü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yıkıldı.
Taksim Yayalaştırma Projesi’nin en önemli ayağı Topçu Kışlası’na Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’ndan onay çıktı.
İstanbul 2 No’u Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Taksim’deki yayalaştırma çalışmaları sırasında ortaya çıkan tonozlu yapı ile ilgili kararını verdi: İstanbul Arkeoloji Müzesi bu bölgedeki kazıyı elle yaparak eseri ortaya çıkarsın.
Mart 2013- Taksim Meydanı yayalaştırma projesi kapsamında devam eden inşaat sırasında Cumhuriyet caddesi üzerinde bulunan kalıntılar için İstanbul 2 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ‘kaldırılsın’ kararı verdi.*
Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi ve Topçu Kışlası’na karşı sanatçıların da içinde yer aldığı Taksim Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği kuruldu.
Nisan 2013- Yayalaştırma ve inşaat çalışmaları sebebiyle Taksim Meydanı’nda 1 Mayıs mitingine izin verilmeyeceği açıklandı.
Mayıs 2013- Başbakan Erdoğan bundan sonra herkesin neresi gösterildiyse orada miting yapacağını söyledi:Taksim ve Kadıköy’de miting yok.
Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi kapsamında, yol inşaatı yapımı gerekçesiyle ağaçların yıkılması Taksim Dayanışması Bileşenleri tarafından protesto edildi. Saat 19.00’da park içinde toplanan yaklaşık 500 kişi park içine çadır kurdu.
Taksim Gezi Parkı’nda gece yarısı başlayan yıkım çalışmalarına karşı, bölgenin kamusal alan olarak kalmasını talep eden ve gece çadır kurarak direnişe geçen gruba polis müdahale etti.
Taksim Gezi Parkı’nda iş makineleriyle yapılan çalışmalara karşı 3 gündür nöbet tutan gruba polis sabaha karşı saat 05.00 civarında yeniden müdahale etti.
Taksim Gezi Parkı’ndaki ağaçların kesimine karşı 27 Mayıs’tan beri nöbet tutan gruba polis sabah 05.00’da yine gaz ile saldırdı. Direnişçiler İstiklal Caddesi girişinde 6:30’dan 8.00’a dek polisin TOMA ve biber gazlı saldırısıyla karşılaştı. Saat 10.00’da Taksim Dayanışması’nın çağrısıyla Divan Otel önünde basın açıklaması yapıldı. Polisin kesintisiz saldırılarına rağmen yüzlerce kişi 13.00 civarında Taksim Meydanı’nda toplandı. Gezi Parkı merdivenlerinde saat 19.00’da toplanma çağrısı yapıldı ancak Taksim Meydanı 17.00 itibarıyla araçların girişine yasaklandı, metro Osmanbey’de son buluyor, fünikülerler kapandı, Kadıköy iskelelerinde çanta aranıyor.
İstanbul 6. İdare Mahkemesi, Taksim’de Gezi Parkı’na yapılması planlanan Topçu Kışlası Projesi hakkında yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Haziran 2013- Gezi Parkı için İstanbul ve çevresinde günlerdir direnen binlerce insan polisin çekilmesiyle sonunda meydandan Gezi Parkı’na girdi. İstanbul ve ülkenin diğer bir çok şehrinde Gezi Parkı ile başlayan direnişler devam ediyor.
Başbakan Erdoğan, İstanbul 6. Bölge İdare Mahkemesi’nin Topçu Kışlası projesiyle ilgili yürütmeyi durdurma kararını eleştirdi: “Projeyi mi ilan ettik. Ne oldu da geldin akşam saatinde açıklama yapıyorsun…”
Erdoğan, Taksim’e Topçu Kışlası’nın yanında iki proje daha yapılacağını belirterek “AKM inşallah yıkılacak. Muhteşem bir opera olarak kültür merkezi yapacağız. Evet cami de yapacağız. Ben bunun iznini gidip de birkaç çapulcudan alacak değilim” dedi.
Başbakanvekili Bülent Arınç’la görüşen ‘Gezi Parkı direnişçileri’ taleplerini hükümete ve kamuoyuna duyurdu. Eylemcilerin 6 talebinin ilki, Gezi Parkı’nda hiçbir yapılaşma olmayacağının resmen açıklanması.
1. İdare Mahkemesi Gezi Parkı’nda yapılaşmanın önünü açan 1/1000 ve 1/5000 ölçekli imar planlarını iptal etti.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da Taksim Meydanı’nda ağaçlandırma düşündüklerini Başbakan Erdoğan’la da bu konuda anlaştıklarını açıkladı.
Başbakan Erdoğan ve 11 kişilik Gezi Parkı heyetinin yaklaşık 5 saat süren görüşmesi bitti. Görüşmede Başbakan Erdoğan, Gezi Parkı için referanduma gidebileceklerini açıkladı.
Gezi Parkı için ‘plebisit’ yapılacağı tartışmaları sürerken, Erdoğan “Yargı kararını bekleyeceğiz” açıklamasını yaptı.
Gezi Parkı ile ilgili Başbakanlık’ta görüşmeler yapıldı. Görüşmeye 8 sanatçının yanı sıra Taksim Dayanışma üyeleri katıldı.
Gezi Parkı haftaya çadırlı eylemciler yerine yüzlerce polis ve belediye çalışanıyla başladı. Olayların 21. gününde park halka kapalıydı.
6. Bölge İdare Mahkemesi’nin parkla ilgili yürütmeyi durdurma kararına rağmen İBB’ye ait dozerler yıkım çalışmalarına devam etti
Temmuz 2013– Gezi Parkı’nda ‘Topçu Kışlası’ yapılmasına olanak tanıyan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kararı için verilen yürütmeyi durdurma kararı Bölge İdare Mahkemesi tarafından kaldırıldı.
Ağustos 2013– Taksim Yayalaştırma Projesi 1. Etabı’nın tamamlanmasının ardından Sıraselviler Caddesi araç trafiğine çift yönlü açılacak. Bu kapsamda Atatürk Kültür Merkezi (AKM) önünde yol genişletme çalışmaları başlatıldı.
Eylül 2013- Taksim Meydanı yayalaştırma çalışmaları kapsamında Gezi Parkı’nın önünden geçen, otobüs duraklarının bulunduğu yol tamamen trafiğe kapatıldı.
Taksim yayalaştırma projesi tamamlandı. Tarlabaşı Bulvarı – Cumhuriyet Caddesi araç trafiği yer altına alınarak bu bölge yayalaştırıldı. Toplamda 98 bin metrekare, yayalaştırıldı.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı (İBB) Kadir Topbaş Taksim’in yayalaştırılması projesi ile ilgili olarak, “Esasında meydanlarda ağaç olmaz. Ama bizim insanlarımız meydanda da ağaç istiyor.” dedi.
Ekim 2013– Yayalaştırma projesi kapsamında trafiğin yeraltına alındığı Taksim Meydanı göle döndü.
Mart 2014- Gezi Parkı Koruma ve Güzelleştirme Derneği’nin ‘Topçu Kışlası’ projesine Yüksek Kurul’da verilen onayın iptal edilmesi için açtığı dava, İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nce reddedildi.
Mayıs 2014- Danıştay 6. dairesi projeyi iptal etti. Bu kara projeyle ilgili son karar oldu ve yasal süreç sona erdi. Projenin büyük kısmı tamamlanmış, ikinci etapa geçilmişti.
Danıştay, İstanbul 1. İdare Mahkemesi tarafından Taksim Yayalaştırma Projesi için verdiği iptal kararını önceki gün onayladı. Alınan son kararla sadece Taksim Yayalaştırma Projesi ve tüneller değil Topçu Kışlası’nın yapılması da imkânsız hale geldi.
Danıştay’ın Taksim Yayalaştırma projesine iptal kararı vermesini değerlendiren Kadir Topbaş “Orada yapılan işlem bitmiştir. Herhalde toprak dolduracak halimiz yok. Öyle de bir karar değil zaten. Proje gerçekleşmiştir. Hayata geçmiştir” dedi.
Eylül 2014- Beyoğlu’ndan sorumlu koruma kurulu, İBB’nin hazırlattığı ‘Taksim Meydanı düzenleme projesi’ni onayladı. Tümaş ve On Tasarım firmalarının imzasının yer aldığı proje raporunda, Taksim’e bu proje sayesinde “bir kent meydanı olma özelliği” getirildiği öne sürüldü.
Kasım 2014- İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2015- 2019 yılı Stratejik Planında ve 2015 performans yatırım planlarında “Taksim Meydanı Kentsel Tasarım ve Taksim Kışlası Restitüsyon Yeni Kullanım” projesi yer aldı.
Ocak 2015- Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Taksim Meydanı’nın düzenlenmesine ilkbaharda başlayacağını belirtti.
Mart 2015- Taksim Meydanı Düzenleme Projesi’nin, Nisan ayında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılacağı açıklandı.
Nisan 2015- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş Mayıs ayı içerisinde Taksim Meydan düzenlemelerinin hızlıca tamamlanacağını belirtti.
Mayıs 2015- İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2014 yılında iptal edilen Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesi’ne devam ediyor. Taksim Meydanı’nda iki alan üzerinde projenin tanıtımının olduğu demir bariyerlerle çevrildi.http://www.sendika.org/2015/05/ibbden-taksim-meydaninda-kacak-duzenleme/
Temmuz 2015- Gezi Parkı’nda bir ağaç devrileceği gerekçesiyle İBB ekipleri tarafından kesildi. Kesim sırasında bazı yurttaşlar, “Ağaç kurtarılabilirdi neden kesiyorsunuz” diyerek belediye çalışanlarına tepki gösterdi.
Danıştay 6’ncı Dairesi, ‘Topçu Kışlası’nın da içinde olduğu Taksim Yayalaştırma Projesi’ne ilişkin geçen yıl onadığı iptal kararını oy çokluğuyla kaldırdı.
Davayı açan Mimarlar Odası’nın avukatı Can Atalay kararın çok istisnai durumlarda verildiğini söyleyerek, “Karar oy çokluğuyla alındı. Kararı onaylayan üyeler Erdoğan tarafından atandı” dedi.
Taksim Dayanışması “Tekrarlıyoruz, aklınızdan bile geçirmeyin!” başlığıyla bir basın açıklaması yaptı.
İdare Mahkemesi tarafından verilen Beyoğlu Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı Planları’nın iptaline ilişkin karar Danıştay’dan döndü. Danıştay’ın, 6. Dairesi planların iptalini gerektirecek bir durumun oluşmadığını belirterek, bilirkişi raporunun hükme esas alınabilir teknik ve bilimsel verileri içermediği kanaatine vardığı açıklandı.
Eylül 2015– Danıştay 6. Dairesince Beyoğlu Koruma Amaçlı Uygulama İmar planı ile ilgili İstanbul 10. İdare Mahkemesi’nin verdiği iptal kararını bozması üzerine Beyoğlu Belediyesi bozulan plana göre uygulama yapmaya başladı.