İstanbul’da, gündelik hayatımızda neden olduğuna dair pek akıl yürütmediğimiz birçok alışkanlığımız var. Bazıları kuşaktan kuşağa geçiyor, öğrenilmiş bir alışkanlık ya da eğilim olarak yeni kuşaklar tarafından sürdürülüyor. Mesela alışveriş için neden Eminönü’nü tercih ediyoruz, hiç düşündünüz mü?

Her birimiz hayatımızda mutlaka bir şey satın almak için Eminönü’ne gitmişizdir. Elektronik eşya, oyuncak, kumaş, perde, gelinlik, takım elbise vb. birçok farklı türde ürünü ekonomik bir fiyatla Eminönü’nden almak mümkün. Ben de bunu geçtiğimiz hafta yakın bir arkadaşımın araba sileceği almak için Tahtakale’ye gitmesinden sonra fark ettim. Araba sileceği, telefon kilidi, kuş kovucu, kuaför malzemeleri gibi nerede satıldığını bile bilemediğimiz bazı ürünleri Eminönü’nde rahatlıkla bulabiliyoruz. Yani İstanbul’da ticaret denilince akla Eminönü geliyor. Peki neden?

Eminönü’nün ticari açıdan önemi Bizans’a, hatta daha da öncesine dayanıyor. İstanbul’un en eski yerleşim alanı Topkapı Sarayı çevresi ile Sirkeci bölgesi civarıydı. Hatta Bizans İmparatorluğu da burada kurulmuştu. Bizans döneminde de, daha önce de, Eminönü İstanbul’un tek ve en önemli limanıydı. Gümrük de yine Eminönü bölgesindeydi. Hal böyle olunca, ticaret bölgede oldukça aktif bir hale geldi. Zaman zaman Cenevizliler burada kendi imtiyazlı ticaret bölgelerini bile kurdular. Osmanlı zamanında da Eminönü liman ilçesi olmaya ve ticaretin yoğun biçimde sürdürüldüğü bir merkez olmaya devam etti.

Yani Eminönü’nün ticaretin merkezi olmasının tarihi, coğrafi ve stratejik konumuna dayanıyor. Bugün artık belki eskisi kadar stratejik bir konuma sahip değil, ama yüzyıllardır devam eden geleneğin ortadan kalkması çok zor. Belki burada sorulması gereken soru, onca AVM’ye, dğer ilçelerdeki ticaretin aktif olduğu caddelere, süpermarketlere, büyük mağazalara rağmen neden Eminönü’nün tercih edildiği olabilir. Cevap vermekse kolay, bahsi geçen yerler belirli bir alım gücüne sahip kişilere hitap ediyor, Eminönü ise tüm gelir gruplarına. Bir de Eminönü’nün ürün skalası inanılmaz bir biçimde geniş. Yani A’dan Z’ye her ürünü burada bulabileceğini bilen vatandaş, hala Eminönü’ne gelmeyi sürdürüyor.

Bölge bugün tamamen ticaret üzerine kurulu diyebiliriz. Hanlar ve ilginç dükkanlar arasında kaybolup gitmek için kendinizi Eminönü’ne bırakmanız ve kafi miktarda zamanınızın olması yeterli. Bir de buradaki esnaf lokantalarına muhakkak uğrayın, böyle leziz yemekleri başka bir yerde aynı fiyata bulmanız çok zor…